SP schriftelijk vragen

scroll naar beneden voor eerder vragen:

Maastricht, 10 december 2024
Schriftelijke vragen SP over de lage brede welvaart in de gemeente Maastricht.

Geacht college,

Het concept brede welvaart betreft de kwaliteit van leven in de breedste zin, inclusief materiële welvaart, gezondheid, onderwijs, milieu, sociale cohesie en persoonlijke ontplooiing. Bij de beoordeling van de brede welvaart wordt niet alleen gekeken naar economische indicatoren zoals het bruto binnenlands product (bbp), maar ook naar ecologische en sociaal-maatschappelijke aspecten die bijdragen aan het welzijn van individuen en gemeenschappen. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) definieert brede welvaart als de kwaliteit van leven 'hier en nu' en de mate waarin deze ten koste gaat van de brede welvaart van latere generaties of van mensen elders in de wereld.

Voor de SP is het bevorderen van brede welvaart essentieel, aangezien het aansluit bij onze kernwaarden van solidariteit, rechtvaardigheid en het streven naar een samenleving waarin iedereen gelijke kansen heeft. Onze partij benadrukt al decennia dat economische groei niet het enige doel moet zijn; het gaat er ons vooral om dat deze groei ten goede komt aan de hele samenleving en niet leidt tot grotere ongelijkheid of ecologische schade. In lijn met deze visie pleit de SP voor een economie die niet ongebreideld groeit, maar gericht is op het welzijn van alle burgers, met speciale aandacht voor degenen die minder kansen hebben. En dat is waar de brede welvaart dus om de hoek komt.

Uit recente metingen blijkt dat Maastricht, als sterk verstedelijkte gemeente, een lage brede welvaart kent. Dit betekent dat, ondanks mogelijke economisch groei, de algehele levenskwaliteit van de inwoners achterblijft. De SP maakt zich zorgen over deze ontwikkeling en acht het noodzakelijk dat uw college tot concrete actie over gaat.

Daartoe heeft de SP de volgende vragen.

1. Welke factoren identificeert het college als de belangrijkste oorzaken van de relatief (erg) lage brede welvaart in onze gemeente?

2. Welke concrete stappen heeft het college tot nu toe ondernomen om de brede welvaart in Maastricht te verhogen, en zijn er specifieke beleidsplannen ontwikkeld die gericht zijn op het verbeteren van zowel de materiële als immateriële aspecten van het welzijn van de inwoners van Maastricht?

3. Op welke wijze monitort het college de ontwikkelingen op het gebied van brede welvaart binnen de gemeente Maastricht, welke indicatoren worden gehanteerd om de voortgang te meten, en hoe worden deze gegevens gebruikt om het beleid bij te sturen?

4. Heeft het college een langetermijnvisie ontwikkeld om de brede welvaart in Maastricht structureel te verbeteren? Zo ja, hoe worden toekomstige generaties meegenomen in deze plannen, en op welke manier wordt ervoor gezorgd dat de huidige beleidsmaatregelen niet ten koste gaan van de welvaart van latere generaties? Zo nee, waarom niet?

5. Is het college bereid desk research te doen en Maastricht te vergelijken met andere gemeenten van eenzelfde omvang en bevolkingssamenstelling, die tot op heden wél succesvol zijn in het verhogen van de brede welvaart, om zo best practices te identificeren en uiteindelijk door te ontwikkelen tot beleid? Zo ja, wanneer mag de gemeenteraad de uitkomsten daarvan tegemoetzien? Zo nee, waarom niet?

Hoogachtend, Stephanie Blom Raadslid SP

Maastricht, 10 december 2024
Schriftelijke vragen SP over (te) kleine woningen en flexwoningen in Maastricht.

Geacht college, In oktober van dit jaar verscheen het rapport Woningen voor kleine huishoudens van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL). Het PBL onderzoekt daarin de karakteristieken, het gebruik en de spreiding van kleine flexwoningen en kleine permanente woningen in Nederland. Zoals inmiddels hopelijk bekend, ervaart Nederland al sinds enige tijd een tekort aan betaalbare woningen, wat vooral problematisch is voor spoedzoekers zoals gescheiden mensen, statushouders, en mensen die een instelling verlaten. De Rijksoverheid ziet flexwoningen als een oplossing voor deze doelgroep. Flexwoningen zijn tijdelijk en vaak verplaatsbaar, en worden sneller gebouwd dan permanente woningen.

Ze richten zich voornamelijk op een- of tweepersoonshuishoudens en zijn vaak kleiner dan 50 vierkante meter. De studie van het PBL vergelijkt flexwoningen met zogenoemde HAT-woningen (Huivesting Alleenstaanden en Tweepersoonshuishoudens) uit de jaren '70 en '80, die ook gericht waren op eenen tweepersoonshuishoudens, maar die permanent van aard waren. Ook andere kleine woningen worden door het PBL vergeleken.

Er zijn momenteel ongeveer 482.000 kleine woningen in Nederland, wat betekent dat het 5,9 procent van de totale woningvoorraad betreft. Flexwoningen zijn meestal kleiner dan 30 vierkante meter en worden vaker in minder stedelijke gebieden gebouwd. Bovendien zijn ze zijn vaak in handen van woningcorporaties. De bewoners van kleine woningen zijn meestal jonger dan 30 jaar, waarmee jongeren in die woningcategorie oververtegenwoordigd zijn. Bewoners van flexwoningen verhuizen vaker en sneller dan die van HAT- of andere kleine woningen.

De tevredenheid met kleine woningen is over het algemeen lager dan met grotere woningen, en er blijkt uit het onderzoek van het PBL een duidelijke voorkeur voor woningen van 51 tot 100 vierkante meter. Uit de analyse van de woontevredenheid blijkt dat bewoners van kleine woningen over het algemeen minder tevreden zijn met hun woning dan bewoners van grotere woningen. Dit verschil in tevredenheid is consistent door de jaren heen, zoals blijkt uit de WoON-enquêtes. Sinds 2012 neemt de tevredenheid van bewoners van kleine woningen verder af, waarbij het percentage dat ontevreden tot zeer ontevreden is, is gestegen van 3,5 procent in 2012 naar 9,7 procent in 2021. Voor bewoners van grote woningen is er ook een daling in tevredenheid, maar deze is minder sterk dan bij de bewoners van kleine woningen.

Een belangrijke factor voor de ontevredenheid lijkt de omvang van de woning te zijn. Bewoners van kleine woningen zijn vaker van mening dat hun woonruimte te klein is en vinden hun woning minder vaak geschikt dan bewoners van grote woningen. Ook geven bewoners van kleine woningen vaker aan dat ze onvoldoende buitenruimte hebben, zoals een terras of tuin, in vergelijking met bewoners van grote woningen. Kennisname van de inhoud van dit rapport, heeft bij de SP tot de volgende vragen geleid:

1. Hoeveel flexwoningen zijn er momenteel in Maastricht, en hoe verhoudt dit zich tot de totale behoefte aan woningen voor een- en tweepersoonshuishoudens?

2. Wat doet het college om ervoor te zorgen dat de realisatie van flexwoningen geen doel op zich is om het woningtekort maar aan te pakken, maar woningzoekenden uiteindelijk een voor hen passende woning kunnen vinden?

3. Hoe waarborgt het college dat de flexwoningen in Maastricht voldoen aan voldoende kwaliteit en wooncomfort, gezien de kritiek op tijdelijke woningen uit het verleden?

4. In hoeverre is het college bereid om samen met woningcorporaties te investeren in, en te komen tot, permanente, betaalbare en vooral voldoende grote woningen voor kleine huishoudens in plaats van te focussen op tijdelijke flexwoningen?

5. Hoe wordt ervoor gezorgd dat de locaties voor flexwoningen in Maastricht goed bereikbaar zijn en voorzien van de nodige infrastructuur en voorzieningen?

6. Wat doet het college om ervoor te zorgen dat de bouw van flexwoningen in Maastricht niet leidt tot sociale segregatie of concentratie van kwetsbare groepen?

7. Welke maatregelen neemt het college om te voorkomen dat bewoners van flexwoningen in Maastricht gedwongen worden om na korte tijd te verhuizen vanwege het tijdelijke karakter van deze woningen?

8. Hoe bevordert het college dat er bij de bouw van nieuwe woningen in Maastricht voldoende rekening wordt gehouden met de voorkeuren van ook kleine huishoudens voor woningen van 51 tot 100 vierkante meter, zeker in het licht van het steeds vaker afwijken van bestemmingsplannen om tóch de ontwikkeling van kleinere woningen dan op basis van ons eigen beleid toegestaan zijn goed te keuren (e.g. de casussen Calvariënklooster, Jodenstraat, Adelbert van Scharnlaan, etc.)?

9. In hoeverre is het college bereid en in staat om de ervaringen en lessen van andere gemeenten met flexwoningen te gebruiken om het woonbeleid in Maastricht te verbeteren, en de breedgedeelde onvrede van bewoners van kleine woningen (zowel permanent als flex) mee te nemen in het woonbeleid en de goedkeuring van bouwprojecten?

Hoogachtend, Stephanie Blom Raadslid SP

Maastricht, 9 december 2024
Schriftelijke vragen - Nieuwe invulling van de herontwikkeling Landbouwbelang en het bijna volledig verdwijnen van de culturele component daaruit.

Geacht college,

Het Landbouwbelang is een plek die door velen in onze stad gekoesterd wordt. Ten aanzien van de (commerciële) herontwikkeling van dit iconische gebouw – wat volgens de SP nog steeds een ontzettend slechte beslissing is – heeft de gemeenteraad destijds ingestemd met plannen die een duidelijke, stevige culturele invulling als voorwaarde stelden.

Dit was niet zomaar een keuze, maar een bewuste stap om recht te doen aan de geschiedenis van het Landbouwbelang als culturele vrijplaats en om Maastricht een blijvend cultureel anker te bieden in een tijd van steeds verder toenemende commercialisering, gentrificatie, homogenisering, en de verdringing van cultuurmakers. Tot onze grote teleurstelling bereikte ons gisteren het bericht dat deze culturele invulling bijna volledig (op mogelijk 1000 m2 na) lijkt te verdwijnen. Het huidige voorstel, waarbij enkel de studies European Studies en International Business naar het Landbouwbelang zouden verhuizen, staat onzes inziens haaks op de afspraken die destijds gemaakt zijn en waarmee de raad heeft ingestemd. Beide studies hebben volgens de SP weinig tot niets te maken met de (deels) culturele functie waarin de herontwikkeling van het Landbouwbelang zou moeten voorzien.

Dit is wat onze fractie een fundamentele wijziging in de invulling van de plannen en kan wat ons betreft niet zonder heroverweging door de raad plaatsvinden. Een dergelijke koerswijziging doet niet alleen afbreuk aan de oorspronkelijke visie, maar ondermijnt ook het vertrouwen in het proces. De oorspronkelijke herontwikkeling werd immers gegund op basis van plannen met een sterkere culturele component. Als deze plannen nu worden uitgehold, is dat niet alleen een klap voor de cultuur in onze stad, maar ook een oneerlijk voordeel voor de huidige ontwikkelaar ten opzichte van andere partijen die wellicht wél een grotere culturele invulling hadden kunnen en willen realiseren.

De SP is van mening dat de herontwikkeling van het Landbouwbelang, onder de huidige gewijzigde omstandigheden, opnieuw moet worden gegund. De raad moet de kans krijgen om de plannen opnieuw te beoordelen en andere partijen moeten de mogelijkheid krijgen om met een alternatieve invulling te komen die wél recht doet aan de eerder geformuleerde intenties. Op basis van bovenstaande constateringen, heeft de SP de volgende vragen voor het college:

1. Is het college met ons van mening dat de huidige plannen voor het Landbouwbelang, waarin opleidingen als European Studies en International Business worden gehuisvest, niet langer daadwerkelijk voldoen aan de oorspronkelijke ideeën over een stevige culturele invulling? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wat moeten volgens het college daar dan de gevolgen van zijn?

2. Erkent het college dat het huidige plan een fundamentele wijziging is van de uitgangspunten waarmee de raad destijds heeft ingestemd? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke gevolgen moet een en ander dan volgens uw college hebben?

3. Mag de gemeenteraad de volgende documenten ontvangen van het college? 1. Ambitiedocument Landbouwbelang Maastricht; 2. Concept Programma van Uitganspunten (PvU) Landbouwbelang; 3. Stedenbouwkundige Randvoorwaarden Landbouwbelang.

4. Is het college bereid de herontwikkeling opnieuw naar de raad te brengen, zodat de democratische legitimiteit van de plannen wordt gewaarborgd? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wanneer mogen wij de discussie en een raadsvoorstel ten aanzien daarvan tegemoetzien?

5. Hoe rechtvaardigt het college dat de oorspronkelijke aanbesteding is gegund op basis van plannen met een (sterke) culturele component gericht op de podiumkunsten, terwijl die component nu bijna volledig lijkt te verdwijnen?

6. Is het college bereid een nieuwe aanbestedingsprocedure te starten, zodat andere partijen opnieuw een kans krijgen om met plannen te komen die wél aan de voorwaarden voldoen? Zo ja, per wanneer kunnen wij die procedure tegemoetzien? Zo nee, waarom niet?

7. Is het college bereid in samenspraak met de raad, de bewoners en gebruikers van het Landbouwbelang, en de culturele sector een nieuw, bindend kader op te stellen voor de toekomstige invulling van het Landbouwbelang? Zo ja, per wanneer mogen wij dat proces tegemoetzien? Zo nee, waarom niet?

8. Hoe gaat het college garanderen dat cultuurmakers in Maastricht in de toekomst wél een structurele plek krijgen, met het oog op de voortdurende verhuizingen van culturele, sociale en maatschappelijke initiatieven als de Foodbank, Stadsnomade, en de Art Space, hetgeen tot grote onrust en discontinuïteit leidt?

Hoogachtend, Stephanie Blom Ria Strik Jules Ortjens Martin van Rooij Raadslid SP Raadslid PvdD Raadslid Volt Raadslid M:OED

Maastricht, 9 december 2024
Schriftelijke vragen SP over de toegankelijkheid van schoolgebouwen en sportzalen in het IHP PO en VO.

Geacht college,

Tijdens de domeinvergadering Sociaal op 3 december jl. vroeg de SP aandacht voor het belangrijke thema van toegankelijkheid. Wij brachten dit onder de aandacht vanwege de vele verbouwingen en nieuwbouwprojecten van scholen, sportzalen en sporthallen die binnen het Integraal Huisvestingsplan (IHP) voor het primair en voortgezet onderwijs (PO en VO) gepland staan of al in uitvoering zijn.

Toegankelijkheid betekent veel meer dan het verwijderen van een drempel. Het omvat in grote lijnen drie hoofdaspecten: de bereikbaarheid, toegankelijkheid en bruikbaarheid van gebouwen voor mensen met een beperking in de breedste zin van het woord. Bovendien hebben wij ons op dit thema wettelijk gecommitteerd aan het VN-verdrag Handicap. Daarnaast dient onze lokale inclusieagenda te worden gerespecteerd en nageleefd. Evaluaties van beide instrumenten wijzen nog op veel tekortkomingen. Voldoen aan de afspraken is niet vrijblijvend en dit moet anders.

Met de nieuwe IHP-plannen in onze stad is nu het moment om te laten zien hoe het wél kan. Hiermee kunnen wij een voorbeeld zijn voor andere steden en gemeenten. De oppervlakkige antwoorden van de wethouder op de vragen van de SP tijdens de domeinvergadering hebben ons helaas niet overtuigd dat toegankelijkheid met prioriteit en focus zal worden opgepakt. Vrij vertaald zei de wethouder het volgende: de besturen van de scholen vinden het belangrijk en nemen het voortouw, de gemeente kijkt wat mogelijk is en wat kan, en we onderzoeken nog wat toegankelijkheid betekent. Met alle respect: deze uitgangspunten zijn naar onze mening onvoldoende om effectief beleid te maken voor mensen met een beperking.

De SP is van mening dat het college (dat uiteindelijk verantwoordelijk is voor de inzet van gemeenschapsgelden voor de IHP’s) een sturende rol moet spelen en meer, vooral proactief, initiatief moet nemen rond dit thema. Aansturing is cruciaal om ervoor te zorgen dat de gemeente Maastricht de wet naleeft en actief gebruikmaakt van bijvoorbeeld onze eigen Verordening Voorzieningen Huisvesting Onderwijs uit 2021.

Los van wettelijke aspecten, processen en procedures is het vooral belangrijk om ervaringsdeskundigen te betrekken. Dit bij voorkeur vanaf de planvorming en het ontwerp tot en met de uitvoering en controle op het gebruik. Tot voor kort werd bijvoorbeeld Stichting Samen Onbeperkt betrokken bij diverse bouwprojecten, zoals de verbouwing van het MECC, het Geusseltbad en sporthallen. Er was regelmatig overleg met vertegenwoordigers van deze organisatie. De laatste tijd is dit helaas niet meer het geval.

De SP stelt daarom de volgende vragen:

Gaat de wethouder het thema toegankelijkheid met de nodige prioriteit behandelen in de voorliggende IHP’s? Zo ja, hoe ziet de wethouder dit concreet voor zich? Zo nee, waarom niet?
Welke concrete stappen onderneemt het college om ervaringsdeskundigen structureel te betrekken bij alle fasen van de bouwprojecten?
Wordt er bij aanbestedingen expliciet rekening gehouden met toegankelijkheidscriteria? Zo nee, waarom niet?
Is de wethouder van plan om aanvullend op de geldende bouwbesluiten de wettelijke VN-afspraken na te leven, de Maastrichtse inclusieagenda te volgen, de Verordening Voorzieningen Huisvesting Onderwijs te raadplegen, het gebruik van het Handboek Toegankelijkheid door relevante actoren te eisen, en inspiratie te zoeken in documenten zoals Design for All? Zo nee, waarom niet?
Waarom is er bij de bouw van het Kindcentrum Belfort, dat zich al in een vergevorderd stadium bevindt, geen advies of betrokkenheid gevraagd van Stichting Samen Onbeperkt?
Is de wethouder voornemens alsnog betrokkenheid te initiëren? Dit biedt een kans om inclusie niet alleen op papier, maar ook in de praktijk te realiseren.
Is het college van plan om een meer eisende en sturende rol te spelen bij andere bouwprojecten in de stad, zoals de woningbouw op het Trega-terrein, vanaf de planvorming en het ontwerp tot en met toetsing door ervaringsdeskundigen? Zo nee, waarom niet?
Is de wethouder bereid om organisaties zoals Maastricht voor Iedereen, Stichting Samen Onbeperkt en andere relevante partijen actiever te betrekken bij projecten die toegankelijkheid en inclusie bevorderen? Zo ja, op welke wijze dient dit volgens het college vorm te krijgen? Zo nee, waarom niet?
Kan de wethouder reflecteren op de impact van energiecongestie in het kader van toegankelijkheid? Zijn er plannen om ervoor te zorgen dat gebouwen ook tijdens stroomuitval of -tekorten toegankelijk blijven? Denk hierbij aan schuifdeuren, verwarming en pasjessystemen op zonne-energie.
Zijn de extra kosten, zoals batterijopslag bij het Kindcentrum Belfort, ook opgenomen in andere projecten?

Hoogachtend,

Jack van Gelooven
Raadslid SP

Maastricht, 5 december 2024
Schriftelijke vragen - Toekenning 11.3 miljoen euro uit het Volkshuisvestingsfonds voor Nazareth, Mariaberg en Pottenberg.

Geacht college,

Ook de SP is natuurlijk verheugd dat onze stad een bijdrage van 11,3 miljoen euro ontvangt uit het Volkshuisvestingsfonds. Dit fonds, bedoeld om de leefbaarheid en kwaliteit van woningen in kwetsbare buurten te verbeteren, richt zich in Maastricht op de buurten Nazareth, Mariaberg en Pottenberg. Het doel is om achterstallig onderhoud aan particuliere woningen aan te pakken, deze woningen te verduurzamen en zo niet alleen de kwaliteit van leven voor bewoners te verbeteren, maar ook de uitstraling van de wijken als geheel.

Ondanks deze positieve ontwikkelingen, zou de SP de SP niet zijn als zij geen kanttekeningen plaatst bij de inzet van publieke middelen voor het verbeteren van particulier woningbezit, en u te vragen om ook stil te staan bij een fundamenteel oneerlijke ontwikkeling: de immense waardestijging van koopwoningen in de afgelopen decennia. Terwijl huiseigenaren hun vermogen zagen groeien door stijgende woningprijzen, hebben huurders vaak nauwelijks geprofiteerd van deze ontwikkeling. Integendeel, zij worden geconfronteerd met stijgende huurprijzen, zonder de kans om vermogen op te bouwen via eigendom.

De kloof tussen huurders en huiseigenaren groeit daardoor al jaren, met als gevolg dat huurders structureel op achterstand blijven – en steeds verder op achterstand raken. Het inzetten van publieke middelen voor het verduurzamen van koopwoningen dreigt deze ongelijkheid nog verder te vergroten. Bovendien hebben veel huiseigenaren de mogelijkheid om door het afsluiten van een (kleine) hypotheek hun overwaarde aan te wenden om hun woningen te verduurzamen en op te knappen. Het gebruik van gemeenschapsgeld om hen hierin verder te ondersteunen roept daarom belangrijke vragen op over de rechtvaardige verdeling van gemeenschapsgeld. Als SP stellen wij voorop dat publieke middelen in de eerste plaats moeten worden ingezet om maatschappelijke ongelijkheid te bestrijden en juist de mensen die een flinke zet in de rug kunnen gebruiken te ondersteunen. Ook dit project biedt daartoe kansen, maar het is ook essentieel om kritisch te blijven kijken naar wie hier uiteindelijk het meeste baat bij heeft.

Ook moeten we er volgens de SP voor waken dat dergelijke investeringen niet leiden tot verdere verdringing van kwetsbare groepen die dat soort investeringen ook goed zouden kunnen gebruiken, zoals huurders die tussen de wal van de sociale huur en het schip die de koopwoning is vallen, of een stijging van de woningprijzen in deze buurten, waardoor betaalbare huisvesting voor veel mensen nog verder buiten bereik raakt.

Het bericht dat Maastricht miljoenen uit het Volkshuisvestingsfonds zal ontvangen, heeft bij onze fractie dan ook tot de volgende vragen geleid.

1. Hoe ziet het college de groeiende ongelijkheid tussen huiseigenaren, die profiteren van waardestijgingen, en huurders, die steeds minder betaalbare opties hebben? Hoe past dit project binnen een bredere visie om deze kloof te verkleinen?

2. Hoe rechtvaardigt het college in dat licht het gebruik van publieke middelen om het particuliere woningbezit te verduurzamen, terwijl veel huiseigenaren vaak al (relatief) vermogend zijn door waardestijgingen van hun woningen?

3. Is onderzocht in hoeverre particuliere eigenaren hun overwaarde kunnen aanspreken via hypotheken om onderhoud en verduurzaming te bekostigen? Zo ja, wat waren de resultaten?

4. Welke garanties zijn er dat deze publieke investering niet zal leiden tot verdere stijging van de woningprijzen, waardoor woningen in deze buurten nog minder betaalbaar worden voor starters en huurders?

5. Zijn er alternatieve bestedingen van deze middelen overwogen, zoals het uitbreiden van betaalbare sociale huurwoningen of het ondersteunen van juist huurders met verduurzamingsmaatregelen?

6. Waar haalt het college het bedrag van de cofinanciering door de gemeente van 4.8 miljoen vandaan, en hoe draagt het college er zorg voor dat deze cofinanciering van 4,8 miljoen niet ten koste gaat van andere essentiële sociale voorzieningen?

7. Hoe is het college van plan de woningbezitters die in aanmerking komen voor een bijdrage uit het fonds te selecteren, of komt iedere woningbezitter in de genoemde wijken in aanmerking?

8. Moeten de geselecteerde kandidaten ook een deel van de kosten zelf bijdragen, of vergoedt de gemeente de gehele kosten voor de verduurzaming? In het eerste geval, welk percentage van de kosten dienen zij zelf op te brengen?

Hoogachtend, Stephanie Blom Raadslid SP

Maastricht, 4 december 2024
Schriftelijke vragen SP over de uittreding van de VNG uit het overleg Integraal Zorgakkoord

Geacht college,

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft recentelijk besloten om zich terug te trekken uit de onderhandelingen over het Integraal Zorgakkoord (IZA). Hoewel de VNG haar steun voor de hervormingen in de zorg blijft uitspreken, heeft zij aangegeven dat voortzetting van de gesprekken afhankelijk is van een structurele oplossing voor de financiële problemen waarmee gemeenten kampen.

Het kabinet heeft aangegeven door te willen gaan met de concretisering van het IZA, maar tijdens een ledenvergadering van de VNG op 30 november jl. sprak bijna 94 procent van de gemeenten zich uit tegen voortzetting van de onderhandelingen onder de huidige omstandigheden.

Gemeenten hebben herhaaldelijk zorgen geuit over de financiële haalbaarheid van het IZA. Hoewel het akkoord eerder werd ondertekend, was dit onder de expliciete voorwaarde dat er structureel meer middelen beschikbaar zouden komen voor preventie en gezondheidsbeleid. Eveneens werd aangedrongen op een oplossing voor het zogenaamde "ravijnjaar" in 2026, waarin gemeenten naar verwachting aanzienlijk minder middelen ontvangen door een nieuw financieringssysteem. Tot op heden zijn deze kwesties onopgelost gebleven. Sterker nog, het kabinet heeft aangekondigd te willen bezuinigen op preventie, wat juist een kernonderdeel is van de afspraken binnen het IZA. Daarnaast heeft de Vereniging van Wethouders een ernstig signaal afgegeven over de toenemende financiële druk op gemeenten.

Deze ontwikkelingen bij de fractie van de SP tot de volgende vragen geleid:

Heeft de gemeente Maastricht zich, net als de VNG, teruggetrokken uit de onderhandelingen over het Integraal Zorgakkoord? Zo nee, welke argumenten ondersteunen deze keuze?
Heeft Maastricht afstemming gezocht met andere gemeenten in (Zuid-)Limburg om tot een gezamenlijk standpunt te komen over het IZA? Of is het besluit autonoom genomen?
Welke scenario’s worden momenteel onderzocht om de zorg en ondersteuning aan cliënten voort te zetten, ondanks de onzekerheden rondom het IZA?
Heeft Maastricht aanvullende financiële middelen bij het Rijk aangevraagd om de beoogde zorghervormingen uit te voeren?
In hoeverre heeft het ravijnjaar in 2026, ondanks eerdere geruststellende uitlatingen, invloed op de financiële positie van de gemeente Maastricht? Is herziening van beleidsprioriteiten noodzakelijk?
Ziet de gemeente zich genoodzaakt om bezuinigingen door te voeren, mogelijk ten koste van cliënten, medewerkers en andere belanghebbenden?
Bestaat het risico dat lopende zorgprojecten in Maastricht vertraging oplopen of geheel stil komen te liggen door de huidige situatie?
Overweegt het college om de benodigde financiering voor de zorghervormingen uit de eigen reserves te halen? Zo nee, welke alternatieve oplossingen worden overwogen?
Hoe beoordeelt het college de recente waarschuwingen van de landelijke vereniging van wethouders inzake de financiële situatie van gemeenten? Welke maatregelen overweegt Maastricht om deze uitdagingen aan te pakken?
Gezien het feit dat de reikwijdte van het IZA verder gaat dan 2026, hoe wil de gemeente Maastricht haar langetermijnbeleid aanpassen om toekomstige uitdagingen in de zorgsector te ondervangen?
Wat is de reactie van Maastricht op de bezuinigingen op preventie? Hoe beïnvloedt dit de mogelijkheid om aan de gestelde eisen en doelstellingen te voldoen, en wat betekent dit voor de oplopende zorgkosten?
Welke stappen onderneemt de gemeente Maastricht om lokaal en regionaal de noodzakelijke financiering voor het IZA en de zorghervormingen te verkrijgen?

Maastricht 29 november Schriftelijke vragen SP over de situatie bij Pactum en de recente reactie van FNV Jeugd.

Geacht college,

Op 19 november jl. heeft de Maastrichtse raad via een Raadsinformatiebrief (RIB) een update ontvangen over verschillende casussen binnen de jeugdzorg. Deze brief gaf een overzicht van de ontwikkelingen bij organisaties zoals XONAR, VIA Jeugd, de Mutsaersstichting en Pactum. Als SP hebben wij herhaaldelijk aandacht gevraagd voor de rol en positie van 'de mens' in deze casussen. Helaas valt op dat wij als raadsleden vooral worden geïnformeerd over procedures, processen, financiële cijfers, KPI’s en toekomstplannen. Dit lijkt te wijzen op een aanpak die wij als 'spreadsheetmanagement' zouden omschrijven: top-down veranderingen vanuit een financiële invalshoek.

Hoewel deze informatie belangrijk is, vinden wij het eenzijdig en weinig oog hebben voor de impact op mensen: werknemers, ouders en cliënten. Wij zien dit niet terug in de rapportages. Hoe wordt hier rekening mee gehouden? Wordt de menselijke kant net zo professioneel en proactief aangepakt als de financiële kant? Dat lijkt ons essentieel in een sector die zoveel impact heeft op kwetsbare groepen. Hoe zorgen we ervoor dat personeel behouden blijft, gemotiveerd blijft en dat cliënten en ouders krijgen waar ze recht op hebben? Het kan niet zo zijn dat financiële en managementfouten, karige aanbestedingen en het falen van marktwerking vooral ten koste gaan van de mensen die hier direct door worden geraakt.
Een specifiek voorbeeld dat ons zorgen baart, is de huidige situatie bij Pactum.

In de RIB van 19 november jl. wordt deze situatie in slechts drie regels afgedaan. De bijgevoegde stukken bieden geen nieuwe inzichten en missen aandacht voor de sociale en menselijke aspecten, ondanks dat bekend is dat er bij Pactum al langer grote problemen zijn, los van de reorganisaties. FNV Jeugdzorg heeft al vaak gewaarschuwd voor de onhoudbare en gevaarlijke werksituaties bij Pactum. Dit heeft grote impact op personeel, cliënten en ouders, en de situatie lijkt alleen maar te verslechteren door de huidige financiële problemen bij de organisatie. De brief van de FNV van 15 november jl. maakt duidelijk dat er bij Pactum (Stichting VIGO) veel meer aan de hand is dan wat het college aan ons rapporteert. Als raad hebben wij een verantwoordelijkheid om hier goed van op de hoogte te zijn.

Het is onacceptabel dat wij essentiële informatie via de media of de FNV moeten vernemen in plaats van via ons college. De FNV heeft Pactum een ultimatum gesteld met als deadline 25 november. Hoewel acties voorlopig zijn uitgesteld, blijft de situatie ernstig. De raad moet hier wat de SP betreft volledig over worden geïnformeerd. Alle betrokken organisaties spelen een cruciale rol in de jeugdzorg en de uitvoering van onze wettelijke taken. Dit betekent dat er op veel vlakken verbeteringen nodig zijn. Wat de SP betreft, moet daarbij de nadruk liggen op de mensen: de kwetsbare jeugd, ouders, werknemers en anderen die bijdragen aan de gezondheid en het welzijn van onze jongeren. Deze (opnieuw) zorgelijke gang van zaken heeft bij de SP de volgende vragen doen rijzen:

1. Waarom bevat de RIB van 19 november jl. slechts drie regels over de situatie bij Pactum, terwijl er bekend is dat er sprake is van ernstige problemen op de werkvloer en in de zorgverlening?

2. Hoe beoordeelt het college de kritiek van de FNV Jeugdzorg op de werksituatie bij Pactum, en waarom is hierover geen uitgebreide toelichting aan de raad gegeven?

3. Hoe waarborgt het college dat de menselijke impact van reorganisaties, zoals de gevolgen voor werknemers, ouders en cliënten, structureel wordt meegenomen in beleidsbesluiten en rapportages?

4. Worden medewerkers en cliënten actief betrokken bij de verbetertrajecten? Zo ja, hoe? Zo nee, waarom niet?
5. Welke verantwoordelijkheid ziet het college voor zichzelf bij het waarborgen van goede arbeidsomstandigheden en zorgverlening binnen jeugdzorgorganisaties zoals Pactum?

6. Hoe ziet het college haar rol in het voorkomen dat financiële problemen van organisaties leiden tot verslechterde zorg en onhoudbare werkdruk voor personeel?

7. Hoe wil het college in de toekomst voorkomen dat de raad belangrijke informatie over situaties zoals bij Pactum moet vernemen via de media of vakbonden in plaats van via de officiële informatievoorziening?

8. Is het college bereid om een volledige en actuele stand van zaken te geven over alle jeugdzorgorganisaties die momenteel onder de loep liggen, inclusief sociale en menselijke aspecten? Zo ja, wanneer mag de raad daarvan een verslag ontvangen?

9. Op welke manier weegt het college de financiële en managementaspecten af tegen de sociale en menselijke impact binnen de jeugdzorg?

10. Hoe zorgt het college ervoor dat problemen, zoals slechte aanbestedingen of falende marktwerking, niet ten koste gaan van de meest kwetsbaren in onze samenleving?

11. Wat is het actieplan van het college om ervoor te zorgen dat jeugdzorgorganisaties, zoals Pactum, structureel verbeteren, zowel op financieel gebied als op het gebied van werkomstandigheden en zorgkwaliteit?

12. Is het college bereid om hierover in overleg te treden met vakbonden zoals de FNV en daarbij de raad actief te betrekken?
13. Wat is de stand van zaken rond het ultimatum dat door de FNV aan Pactum is gesteld, en welke stappen heeft het college in de tussentijd gezet om te voorkomen dat acties nodig zijn en de situatie escaleert?

14. Hoe gaat het college ervoor zorgen dat de problemen bij Pactum geen verdere negatieve gevolgen hebben voor cliënten en werknemers?
Laatstelijk willen wij u nogmaals met klem verzoeken om meer aandacht te besteden aan de sociale en menselijke aspecten van deze problematiek en de raad hierover tijdig en volledig te informeren.

Maastricht 28 november 2024
Schriftelijke vragen SP over mantelzorg en faciliterende woonconcepten.

Geacht college,

De SP heeft de afgelopen maanden meerdere keren vragen gesteld over het thema mantelzorg. We vroegen onder andere aandacht voor de bijzondere en kwetsbare positie van jonge mantelzorgers en om uitleg over de mogelijke juridische implicaties van het uitvoeren van (medische) mantelzorg. Recent heeft het college de raad het uitvoeringsplan mantelzorgondersteuning toegezonden. Dit plan werd ook uitgebreid besproken tijdens de domeinvergadering Sociaal van 5 november jongstleden. Het thema mantelzorg leeft – en terecht.

De SP maakt zich grote zorgen over de toekomst van de zorg in het algemeen en over de rol van mantelzorgers en vrijwilligers in het bijzonder. Het is essentieel om mantelzorgers voldoende te ondersteunen, zeker in een samenleving die steeds meer op hen leunt. Als gemeente is het cruciaal om faciliterende maatregelen concreet uit te werken en deze stevig te verankeren in het lokale beleid. Daarnaast moet informatie helder worden gecommuniceerd en moet de toegang tot gemeentelijke diensten eenvoudig zijn.

Vooruitlopend op de bespreking van de lokale uitvoeringsagenda mantelzorgondersteuning willen wij als SP een aanvullend punt inbrengen dat mogelijk kan bijdragen aan de huidige plannen en meegenomen kan worden in de besprekingen.

De complexe woonzorgpuzzel in een vergrijzende samenleving
Een van de grote uitdagingen is het realiseren van woon-mantelzorgoplossingen, zoals kangoeroewoningen. Een veelbelovende mogelijkheid is bijvoorbeeld dat een ouder met een zorgbehoefte gaat inwonen bij een van de kinderen. Dit biedt een oplossing voor zowel de woonproblematiek als de toenemende zorgvraag. In zuidelijke landen is dit zogenaamde intergenerationeel wonen een gebruikelijke praktijk.

In Nederland blijkt echter dat het vergunningstraject voor benodigde verbouwingen vaak langdurig en complex is. Het splitsen van een woning tot een pré-mantelzorgwoning lijkt in veel gevallen vrijwel onmogelijk. Het vooruitplannen op toekomstige mantelzorgstelsels wordt vaak belemmerd door regelgeving en bezwaren vanuit gemeenten. Zo mag een klein huisje in de tuin soms wel, maar het splitsen van een woning of een aanbouw weer niet. Veel gemeenten hebben zelfs geen beleid op dit gebied, waardoor mensen met de beste bedoelingen van het kastje naar de muur worden gestuurd.

In 2040 zal Nederland ongeveer 2,6 miljoen 75-plussers tellen. Deze mensen hebben zowel (mantel)zorg als passende woonruimte nodig. Momenteel is het gebrek aan woonoplossingen een van de belangrijkste redenen waarom mensen contact opnemen met MantelzorgNL. Hopelijk is de gemeente Maastricht bereid om in deze context niet terughoudend te zijn en om actief mee te denken aan oplossingen die toekomstige problemen voorkomen. Het is van belang dat de gemeente niet pas in actie komt wanneer de situatie urgent of al te laat is.

Wij hopen dat Maastricht niet enkel vertrouwt op de (onzekere) realisatie van grote aantallen ouderenwoningen of zorgbuurthuizen, maar ook andere woonvormen voor mantelzorgers faciliteert. Een en ander heeft bij de fractie van de SP tot de volgende vragen geleid:

Kan het college reflecteren op hetgeen in het voorgaande uiteengezet is en aangeven in hoeverre de gemeente Maastricht op dit moment inspeelt op deze problematiek?
Heeft de gemeente Maastricht al beleid ontwikkeld op het gebied van woon-mantelzorgoplossingen?
Zijn er binnen de gemeente Maastricht al casussen bekend waarin pré-mantelzorgwoningen zijn gerealiseerd?
Zijn er momenteel aanvragen in behandeling voor pré-mantelzorgwoningen?
Kunnen inwoners van Maastricht bij de gemeente terecht voor informatie en advies over dit thema? Zo ja, waar?
Is het college bereid om in het kader van mantelzorgondersteuning snel in te spelen op de veranderende woon-zorgsituatie? Zo ja, op welke wijze voorziet u dat te doen of doet u dat al?
Wil de gemeente een visie ontwikkelen waarin, naast de realisatie van nieuwbouw voor ouderen en zorgwoningen, ook alternatieve woonvormen voor mantelzorgers worden gefaciliteerd?

Wij zien de beantwoording van deze vragen met belangstelling tegemoet. Alvast bedankt voor uw inspanningen.

Hoogachtend,
Jack van Gelooven

Maastricht, 27 november 2024
Schriftelijke vragen SP over het Maastricht Convention Bureau (MCB).

Geacht college,

In recente stukken lezen wij dat naast de reguliere financiering aan het MCB (Maastricht Convention Bureau) ook een extra bedrag van €350.000 is toegekend aan deze organisatie. Dit bedrag lijkt een extra stimulans te zijn, mogelijk als beloning voor behaalde goede resultaten, maar het zou ook kunnen, dat dit extra budget bedoeld is voor aanvullende inspanningen. Bijvoorbeeld om meer of betere verkoopactiviteiten te realiseren, dit vanwege het feit dat gestelde doelen niet of slechts gedeeltelijk werden gehaald. En hoe dit precies zit, willen wij als SP graag verduidelijkt zien.

Daarom hebben wij de volgende vragen:

Welke doelen of targets heeft het MCB zichzelf gesteld, of welke doelen worden als voorwaarde voor subsidie door de gemeente aan het MCB opgelegd?
Aangezien het aantrekken van congressen een langdurig proces is, verzoeken wij het MCB om:
- Een overzicht te geven van de behaalde resultaten over de afgelopen vijf jaar.
- Een vooruitblik te bieden op de plannen en verwachtingen voor de komende vijf jaar. Kunt u deze overzichten uitsplitsen naar zowel kwalitatieve (locatie, aantal, omvang, bezoekers, aard van congressen en bijeenkomsten) en financiële resultaten.
- Wat leveren de inspanningen van het MCB direct en indirect op voor de stad Maastricht?
- Wij verzoeken een overzicht van de afgelopen vijf jaar van zowel kleine als grote congressen en bijeenkomsten waarbij het MCB een aantoonbare en doorslaggevende rol heeft gespeeld in acquisitie, aftersales en accountmanagement.
Werft het MCB uitsluitend voor het MECC?
- Zo nee, kunt u een lijst geven van andere organisaties waarvoor het MCB de afgelopen jaren aantoonbaar succesvol is geweest?
- Wat zit er momenteel in de sales funnel van het MCB?
- Wanneer het MECC via de pers zelf melding maakt van het verwerven van opdrachten, zoals congressen, is het MCB hier dan (altijd ) bij betrokken? Of, anders gesteld: aan wie wordt het binnenhalen dergelijke opdrachten toegeschreven?

Maastricht 27 november 2024
Herstructurering re-integratieketen

We kregen onlangs een SAVE THE DATE voor een excursie op 12 februari 2025 in het kader van de participatiewet en de herstructurering van de re-integratieketen. De verschillende betrokken gemeenten zijn een visie-document aan het maken. Deze visie krijgen we als raden van de diverse gemeenten, in de loop van januari 2025 in te zien en zal dan tijdens de excursie op 12 februari toegelicht en besproken worden.

Als SP hebben we een paar vragen:

Los van de geformuleerde visie, is de grote beweging er eentje van bezuinigingen en kunt u aangeven wat dat voor de gemeente Maastricht zal gaan betekenen?
Wordt deze visie door de betreffende gemeenten c.q. wethouders zelf samengesteld met ambtelijke ondersteuning uiteraard? Of is er een extern bureau bij betrokken? Zo ja, welk bureau is dat en wat zijn daarvan de kosten?
Hoe verhoudt dit proces van herstructurering zich tot de business case die op dit moment tot stand komt met betrekking tot onze Maastrichtse Toeleverings Bedrijven (MTB)? En kunt u de wederzijdse afhankelijkheid en impact toelichten?
Kunnen wij de opdracht die door het ministerie SZW m.b.t. het bovengenoemde kader aan gemeenten gegeven is, van het college ontvangen en inzien?
Welke andere belangrijke stakeholders dan gemeenteraden, worden bij de ontwikkeling van de visie betrokken?
We nemen aan dat tenminste vertegenwoordigers van sociale werkplaatsen worden betrokken en re-integratie organisaties?
En dat dit ook geldt voor werknemers, ondernemingsraden en vakbonden? Zo nee, waarom niet?
We nemen aan dat zowel de cliëntenraad participatiewet als ook de onafhankelijke adviesraad Maastricht-Heuvelland in een vroeg stadium en integraal bij de totstandkoming van de visie worden betrokken?
En dat deze adviesraden en andere belangrijke organisaties naar we aannemen, ook uitgenodigd worden voor de excursie op 12 februari 2025? Zo nee, waarom niet?

Hoogachtend,
Jack van Gelooven

Maastricht, 27 november 2024
Ook crisis bij GGD Zuid-Limburg?

“GGD Limburg Noord kan werk nauwelijks meer aan door nijpend tekort aan personeel, dringend extra geld gemeenten nodig”.

Geacht college,

Wij lazen recentelijke in de media (waaronder de Limburger) verontrustende berichten met betrekking tot GGD Limburg Noord. De GGD is onvoldoende in staat zijn wettelijke taken uit te voeren. Om de GGD te redden dienen de desbetreffende 15 gemeenten in midden- en Noord-Limburg, miljoenen te gaan bijbetalen.

Tekort aan personeel en hoge werkdruk
De gezondheidsdienst kampt door gemeentelijke bezuinigingen in de afgelopen jaren met een nijpend tekort aan personeel. Daardoor is er een zeer hoge werkdruk ontstaan. Dat heeft weer een hoog en toenemend ziekteverzuim tot gevolg. De hoge werkdruk leidt er tevens toe dat werknemers bijna geen vrij kunnen nemen en er een stuwmeer aan verlofuren is opgebouwd. Bovendien kampt de GGD met een groot personeelsverloop. In 2023 verliet een op de vijf medewerkers de organisatie.

Piept en kraakt
Het gevolg is dat de gezondheidsdienst het ene gat met het andere moet vullen en aan nieuwe taken helemaal niet toekomt. ‘De omvang van de GGD is zo knellend dat het in de uitvoering van de wettelijke taken piept en kraakt’,

Herstelplan Het management heeft op verzoek van de wethouders een herstelplan in de maak om de GGD weer op sterkte te brengen, waardoor hij zijn taken weer naar behoren uit kan voeren. Er zouden daarvoor ruim veertig man extra personeel aangenomen moeten worden, becijferde de GGD. Om dat te kunnen betalen vraagt de GGD van de gemeenten vanaf 2026 een extra bijdrage van jaarlijks 4,5 miljoen euro. Volgend jaar zou er 2,3 miljoen euro van de gemeenten bij moeten. Het overige benodigde bedrag voor het herstelplan wil het management uit de eigen reserves betalen en via ‘overige financiering’.

Bij de SP is naar aanleiding van het bovenstaande de logische vraag gerezen, hoe gaat het met de GGD in Zuid-Limburg:

Hoe is het gesteld met de GGD in Zuid-Limburg? Spelen daar gelijkaardige problemen als in Midden- en Noord? Indien ja, hoe worden deze op dit moment aangepakt?

Is er in Zuid ook sprake geweest van bezuinigingen die verkeerd uitpakken? Kunt u dat voor ons duiden en verklaren?

Is er in Zuid ook sprake van een crisis en wordt er gewerkt aan een herstelplan of anderszins aan oplossen van dringende problemen?

Zijn er hier dezelfde soort nijpende problemen te zien wat betreft personeelstekorten en werkdruk? Is er in Zuid ook sprake van groter dan normaal ziekteverzuim en definitieve uitstroom van personeel?
Moet er in Zuid ook personeel bij en hoeveel dan?
Is het ook voor de GGD Zuid niet meer mogelijke om de wettelijke taken uit te blijven voeren? Wat zijn daarvan de consequenties?

Wanneer er bij GGD Zuid op dit moment nog geen dringende problemen voorliggen, wat wordt er dan proactief gedaan om die in de toekomst ook te voorkomen?

Wordt er voor de GGD Zuid ook gevraagd om meer financiën in de komende jaren en kunt u ons aangeven over wat voor bedragen het in Zuid zal gaan?

Hoogachtend,
Jack van Gelooven

Maastricht, 5 november 2024
Inkomensdaling en problemen voor mensen met een Wajong uitkering

Geacht College,

De Nationale ombudsman heeft vorig jaar de Tweede Kamer verzocht bij het kabinet aan te dringen op een snelle en structurele oplossing voor de inkomensdaling van burgers met een Wajong-uitkering.

Sinds 2023 komen sommige Wajonggerechtigden niet meer in aanmerking voor kwijtschelding van de lokale belastingen of langdurigheidstoeslag. Het is een onbedoeld effect van wijzigingen in wet- en regelgeving. Met grote gevolgen voor deze burgers: ze hebben in één keer honderden euro's per jaar minder te besteden. Mensen komen terecht onder bijstandsniveau en schulden liggen snel op de loer.

Ondanks mogelijke kwijtschelding wordt van deze mensen verwacht dat ze ‘vooruit’ betalen. Ze kunnen daarna weliswaar bezwaar indienen, maar ook dat proces verloopt niet gemakkelijk en mensen komen in de knel te zitten. Als mensen de weg niet goed kennen of geen adequate hulp daarbij krijgen en duidelijke informatie vanuit gemeentes, kunnen er veel problemen ontstaan.

Het probleem wordt veroorzaakt door een combinatie van wijzigingen in het wettelijk minimumloon en de bijstandsnorm. Wajonggerechtigden hebben daardoor een hoger inkomen. Zij komen nu niet meer in aanmerking voor (geautomatiseerde) kwijtschelding van lokale belastingen. Het probleem speelt vermoedelijk breder, ook sommige burgers met een WIA- en een WAO-uitkering kunnen hierdoor geraakt zijn.

Dit onbedoelde effect is echt onwenselijk. Het gaat om burgers die op of rond het sociaal minimum leven en daarom in een kwetsbare positie zitten. We weten al een hele tijd dat het sociaal minimum niet toereikend is en nu heeft deze groep geen ruimte om financiële buffers op te bouwen. De impact is groot, het zorgt voor financiële onzekerheid en stress. Dit is alweer een voorbeeld van kwetsbare burgers die de dupe worden van onbedoelde effecten van wijzigingen in wet- en regelgeving. Het kabinet moet met een oplossing komen. Hoe gaan we mensen concreet helpen?

Een uiteindelijke oplossing zou gepland zijn voor 2025, maar wat doen nu anno 2024 dan voor die gedupeerde mensen?

Hoe is het gesteld met het aanpakken van dit probleem in onze stad Maastricht?

Is de gemeente bekend met deze problematiek en wordt erover gecommuniceerd met betrokken inwoners?
Kent de gemeente het advies/verzoek van de VNG met betrekking tot deze problematiek? Wordt dit ook opgevolgd?
Hoe gaat de gemeente vandaag te dag om met dergelijke casussen?
Worden mensen die het betreft, en die een aanvraag tot kwijtschelding kunnen doen, hierover door de gemeente proactief geïnformeerd? Zo ja hoe dan? Zo nee, waarom niet?
Waarom is de inkomensgrens voor de kwijtschelding naar beneden bijgesteld van 120 naar 100 procent van de bijstandsnorm? Dit in het licht van het feit dat alles duurder wordt?
Zijn inwoners die het betreft hierover ook geïnformeerd? Zo ja hoe dan? Zo nee, waarom niet?
Waarom liggen de vermogensgrenzen voor kwijtschelding gemeentelijke belastingen in Maastricht lager dan in andere (Limburgse gemeenten?

Wat kan de gemeente zelf doen aan deze onbedoelde frictie tussen systeemwereld en leefwereld? Zo ja, wat dan? Zo nee, waarom niet?
Het gebeurt wel vaker dat UWV-regelgeving en gemeentelijke regelgeving elkaar bijt. Hoe gaat de gemeente om met casussen waarbij dit het geval is?
Worden betrokken mensen in Maastricht financieel geholpen of gecompenseerd, mochten ze door de boven beschreven problematiek in de problemen komen?

Hoogachtend
Jack van Gelooven

Maastricht, 28 oktober 2024
Schriftelijke vragen SP over compensatie voor overheidsfouten bestaansminimum.

Geacht college,
In 2023 werd er melding gemaakt van een overheidsfout die duizenden gezinnen in het land getroffen heeft. Door deze fout zijn mensen qua inkomen onder het bestaansminimum terechtgekomen. Gemeenten kunnen actie ondernemen. Echter werd er al snel geconcludeerd dat
veel gemeenten deze mensen niet actief opsporen om ze te informeren en de zaak op te lossen c.q. te zorgen voor compensatie. Ook de geboden hulp van de Belastingdienst grijpen lang niet alle gemeenten aan. De compensatie van die gezinnen die in armoede leven door een overheidsfout, verloopt dus uiterst stroef. Gemeenten vinden het ingewikkeld en tijdrovend. De landelijke overheid kan gemeenten helpen
door lokale lijsten ter beschikking te stellen van mogelijke gedupeerden, maar lang niet alle gemeenten gaan op dat aanbod in en vragen de lijsten van potentiële slachtoffers aan. De fout betreft ongeveer 6.400 huishoudens. Zij leven onder het bestaansminimum doordat de regels rond
uitkeringen, toeslagen en belastingen elkaar onbedoeld in de weg zitten.
Het probleem is al sinds 2016 bekend en maakte de ombudsman er melding van, maar pas begin vorig jaar kondigde het kabinet aan actie te ondernemen, na een artikel in NRC en Kamervragen.
Het probleem ontstaat bij ‘eenverdieners’: stellen van wie één partner eigen inkomen heeft. In dit geval is dat vaak een arbeidsongeschiktheidsuitkering van het UWV. Die uitkering is netto hoog genoeg, maar de gedupeerden krijgen minder toeslagen dan de bedoeling is. Hun bruto-inkomen
wordt als gevolg van zeer specifieke belastingregels namelijk veel te hoog, waardoor zij toeslagen moeten terugbetalen. De meeste gedupeerden komen hierdoor honderden euro’s per jaar onder het minimum, sommige meer dan 1.000 euro. Dus toenemende kans op armoede en schulden.

Een definitieve oplossing komt op zijn vroegst in 2028. Dan hoopt de belastingdienst automatisch het juiste toeslagenbedrag te kunnen uitkeren aan de gedupeerden. Tot die tijd moeten gemeenten deze gezinnen opsporen en, ieder jaar opnieuw, hun inkomensgat repareren. De meeste gemeenten zijn daar nog niet of nauwelijks mee begonnen. Wat is de status in onze stad?

Vanaf 2025 jaar moest de jaarlijkse compensatie makkelijker worden voor gemeenten. Een nieuwe wet zou hen dan de mogelijkheid geven om alle gedupeerden hetzelfde, hoge compensatiebedrag te geven, ongeacht hun werkelijke schade. Dat scheelt ambtenaren veel werk: nu moeten zij voor ieder slachtoffer een complexe berekening maken. Maar er waren tegenvallers. De lijsten van de Belastingdienst zijn minder bruikbaar dan gehoopt. Dat komt doordat ze gebaseerd zijn op voorlopige inkomensgegevens van een vorig jaar.

Dat zou niet erg zijn als de groep gedupeerden jarenlang dezelfde blijft. Maar dat is niet zo, blijkt uit nieuwe analyses. In twee jaar tijd is ongeveer een derde tot de helft van de groep vernieuwd. Meer moeite doen Dat is slecht nieuws voor gemeenten. Als zij álle slachtoffers willen helpen, hebben ze niet genoeg aan de lijst. De rest zullen zij moeten opsporen. Makkelijk is dat niet want de doelgroep heeft meestal geen idee dat ze in deze situatie zitten en recht hebben op meer.” Het gebeurt daarom vrijwel nooit dat gedupeerden zichzelf komen melden. Gemeenten zouden een communicatie-actie kunnen opzetten. „Maar ook dan is de vraag of mensen zich aangesproken voelen.”

Gemeenten kunnen ook maatschappelijke organisaties vragen om alert te zijn op dit probleem. Dat is nuttig, maar de kwestie is zó ingewikkeld: „Je kunt niet van alle maatschappelijk werkers, en zeker niet van vrijwilligers, verwachten dat zij dat helemaal begrijpen en herkennen als ze het
tegenkomen.” Tot de definitieve oplossing in 2028 zal het moeilijk blijven om alle slachtoffers te compenseren.

Wij komen vervolgens tot de volgende vragen:
1. Heeft het college kennisgenomen van het bovenstaande beschreven probleem, de fout in het systeem waardoor inwoners onterecht gekort worden op regelingen? Zo ja, wat werd er in de tussentijd gedaan om het op te lossen voor mogelijke slachtoffers in onze stad? Zo nee, waarom niet? Gaat u dan alsnog en zo spoedig mogelijk actie ondernemen om het probleem in kaart en brengen?

2. Zijn er in Maastricht gedupeerden van de overheidsfout en hoeveel mensen hebben we dan in beeld?

3. Is het college het met de SP eens dat deze mensen zo snel als mogelijk gecompenseerd en geholpen dienen te worden als dat nog niet gebeurd is in de tussentijd?

4. Denkt u dat er nog meer mensen in de problemen zijn gekomen die niet op de radar staan? Kunt u een inschatting maken van het aantal en hoe denkt u deze groep alsnog te bereiken?

5. Heeft u contact gelegd met potentiële gedupeerden om e.e.a. te adresseren en mogelijk op te lossen? Heeft u actief geprobeerd gedupeerde mensen op te sporen en te helpen?

6. Heeft het college gebruik gemaakt van de aangeboden hulp van het rijk en de belastingdienst, zo ja heeft dat geleid tot opsporing van slachtoffers en werden die adequaat geholpen in de tussentijd?

7. Heeft het college er alles aan gedaan om mensen via communicatie, pers en persoonlijke berichten en partners in het veld, op de hoogte te stellen van een mogelijke overheidsfout die hersteld zou kunnen worden? Kan het college ons aangeven wat er precies op het gebied van communicatie heeft plaatsgevonden? Wat was het concrete resultaat?

8. Heeft het college contact met andere relevante organisaties die een oplossende of signalerende rol zouden kunnen spelen in dit dossier?

9. Op welke wijze is het college van plan deze inwoners te compenseren?

10. Hoe gaat het college om met eventueel ontstane schulden door de fout die is gemaakt door de overheid?

Jack van Gelooven
Fractievoorzitter SP

Maastricht, 22 november 2024
Schriftelijke vragen SP-werving nieuw personeel (studenten) voor gemeente Maastricht

Geacht college,

Geïnspireerd door een artikel uit de Limburger over studenten uit onze regio die na hun studie hier potentieel aan het werk zouden kunnen gaan en constaterende dat de gemeente Maastricht kampt met personeelstekorten, structureel aanzienlijke bedragen besteedt aan externe inhuur en studenten meer wil binden aan de stad, zijn er bij de SP-fractie de volgende vragen gerezen:

Wat doet de gemeente Maastricht op dit moment in proactieve zin om studenten en afstudeerders te werven voor de gemeentelijke organisatie?
Werkt de gemeente Maastricht samen met het Vista College, Zuyd Hogeschool en de Universiteit van Maastricht om personeel c.q. talent te interesseren en te werven?
Is er afstemming met deze instituten over potentiële banen binnen de gemeente en wordt er voorlichting gegeven aan studenten over mogelijkheden, carrièrekansen en eventuele vacante functies binnen de gemeentelijke organisatie?
Zijn er bijvoorbeeld open dagen, meeloop dagen en/of op regionale studenten gerichte vacaturesite(s)?
In hoeverre biedt de gemeente Maastricht stageplekken en eventuele traineeships aan?
Hoeveel stage- en traineeshipplekken worden er ter beschikking gesteld en is er iets te zeggen over het aantal studenten dat daarna in dienst gaat met een al dan niet tijdelijk contract?
Is er een vergoeding/compensatie voor stagairs en/of trainees om stageplekken en traineeships extra aantrekkelijk te maken?

Hoogachtend,

Jack van Gelooven Fractievoorzitter SP

Youri van Mullem Burgerraadslid SP

Maastricht, 21 november 2024
Schriftelijke vragen SP n.a.v. de ingezonden brief van Milieudefensie Maastricht

Geacht college,

Milieudefensie stuurde recentelijk, namelijk op 30 oktober jl. een zeer uitgebreid en kritisch stuk aan het college en de raad van Maastricht. En dat was in het kader van onze lokale milieuproblematiek, ook niet de eerste keer. Naar wij weten is daarop tot heden geen reactie geweest, of zelfs maar een bevestiging van ontvangst, door het college. Gezien het grote belang van het onderwerp voor welbevinden en gezondheid van onze inwoners, willen wij als SP Fractie daarover een aantal vragen stellen.

Klopt het dat het college niet gereageerd heeft op zowel de eerste brief van Milieudefensie van 13 mei als op de tweede brief op 30 oktober dit jaar?
1. Zo ja, kan het college toelichten waarom zij tot op heden niet gereageerd heeft op het bericht van Milieudefensie Maastricht?
Deelt het college de opvatting van de SP-fractie dat, ondanks eventuele verschillen van mening en inzichten, het kwalijk is om niet te reageren op belangrijke maatschappelijke organisaties op het moment dat zij zich met hun inhoudelijke expertise mengen in het publiek debat?
Is het college alsnog bereid om te reageren op Milieudefensie Maastricht? En hoe bent u van plan dit te doen?

Milieudefensie Maastricht stelt in haar ingezonden stuk dat het besluit van de Gemeente Maastricht om bij nieuwbouw adviesvoorden voor fijnstof te negeren, haaks staat op een onlangs aangenomen Europese Richtlijn over luchtkwaliteitsnormen en haaks op adviezen van GGD.

Heeft de gemeente Maastricht reeds kennisgenomen van deze nieuwe richtlijn?
Kan het college reflecteren op de claim van Milieudefensie Maastricht dat het Maastrichtse beleid haaks staat op deze richtlijn?
Kan het college reflecteren op het feit dat Milieudefensie Maastricht het door de gemeente Maastricht gevoerde beleid onder de aandacht heeft gebracht bij de voorzitter (tevens staatssecretaris openbaar vervoer en milieu) van de stuurgroep van het Schone Lucht Akkoord in de vorm van een melding van geschil met betrekking tot het tekortschietende beleid van de gemeente Maastricht aangaande huisvesting en bescherming van hoog gevoelige groepen in onze stad?

Hoogachtend,

Jack van Gelooven Fractievoorzitter SP

Sem Bonte Burgerlid SP

Maastricht, 19 november 2024
Schriftelijke vragen SP over het WMO-toezichtbeleid

Geacht college,

Naar aanleiding van diverse publicaties over het hier voorliggende thema heeft de SP de volgende vragen:

Hanteert de gemeente Maastricht een WMO-toezichtbeleid en dat openbaar? M.a.w. kunnen we dit ergens inzien?
Functioneren de WMO-toezichthouders in Maastricht onafhankelijk m.a.w. is er geen sprake van zogenaamde functieverstrengeling en is dat formeel vastgelegd? Zo nee, waarom niet?
Hoeveel rapporten zijn er de afgelopen 3 jaren gemaakt door de toezichthouders van de gemeente Maastricht? Zijn de rapporten in te zien?
Kan het college aangeven wat de meest voorkomende vragen zijn geweest in dit kader en/of de meest urgente problemen die werden gemeld en geconstateerd naar aanleiding van toezicht?
Heeft de gemeente Maastricht in het kader van het toezichtbeleid, mee gewerkt aan het landelijk onderzoek en rapportages hieromtrent van de inspectie gezondheidszorg (IGJ) in 2023? Zo nee, waarom niet?
Welke resultaten van dit onderzoek blijken relevant te zijn voor de Maastrichtse situatie? En wat doet het college eraan om dit op te volgen?

Hoogachtend,

Jack van Gelooven Youri van Mullem
fractievoorzitter SP Burgerraadslid SP

Maastricht, 21 november 2024
Schriftelijke vragen SP n.a.v. de ingezonden brief van Milieudefensie Maastricht

Geacht college,

Klopt het dat het college niet gereageerd heeft op zowel de eerste brief van Milieudefensie van 13 mei als op de tweede brief op 30 oktober dit jaar?
Zo ja, kan het college toelichten waarom zij tot op heden niet gereageerd heeft op het bericht van Milieudefensie Maastricht?
Deelt het college de opvatting van de SP-fractie dat, ondanks eventuele verschillen van mening en inzichten, het kwalijk is om niet te reageren op belangrijke maatschappelijke organisaties op het moment dat zij zich met hun inhoudelijke expertise mengen in het publiek debat?
Is het college alsnog bereid om te reageren op Milieudefensie Maastricht? En hoe bent u van plan dit te doen?

Heeft de gemeente Maastricht reeds kennisgenomen van deze nieuwe richtlijn?
Kan het college reflecteren op de claim van Milieudefensie Maastricht dat het Maastrichtse beleid haaks staat op deze richtlijn?
Kan het college reflecteren op het feit dat Milieudefensie Maastricht het door de gemeente Maastricht gevoerde beleid onder de aandacht heeft gebracht bij de voorzitter (tevens staatssecretaris openbaar vervoer en milieu) van de stuurgroep van het Schone Lucht Akkoord in de vorm van een melding van geschil met betrekking tot het tekortschietende beleid van de gemeente Maastricht aangaande huisvesting en bescherming van hoog gevoelige groepen in onze stad?

Maastricht, 19 november 2024

Schriftelijke vragen SP over het WMO-toezichtbeleid

Geacht college,

Naar aanleiding van diverse publicaties over het hier voorliggende thema heeft de SP de volgende vragen:

Hanteert de gemeente Maastricht een WMO-toezichtbeleid en dat openbaar? M.a.w. kunnen we dit ergens inzien?
Functioneren de WMO-toezichthouders in Maastricht onafhankelijk m.a.w. is er geen sprake van zogenaamde functieverstrengeling en is dat formeel vastgelegd? Zo nee, waarom niet?
Hoeveel rapporten zijn er de afgelopen 3 jaren gemaakt door de toezichthouders van de gemeente Maastricht? Zijn de rapporten in te zien?
Kan het college aangeven wat de meest voorkomende vragen zijn geweest in dit kader en/of de meest urgente problemen die werden gemeld en geconstateerd naar aanleiding van toezicht?
Heeft de gemeente Maastricht in het kader van het toezichtbeleid, mee gewerkt aan het landelijk onderzoek en rapportages hieromtrent van de inspectie gezondheidszorg (IGJ) in 2023? Zo nee, waarom niet?
Welke resultaten van dit onderzoek blijken relevant te zijn voor de Maastrichtse situatie? En wat doet het college eraan om dit op te volgen?

Maastricht 5 november 2024

Schriftelijke vragen over inkomensdaling wajongers

Geacht college,

De Nationale ombudsman heeft vorig jaar de Tweede Kamer verzocht bij het kabinet aan te dringen op een snelle en structurele oplossing voor de inkomensdaling van burgers met een Wajong-uitkering.

Een uiteindelijke oplossing zou gepland zijn voor 2025, maar wat doen nu anno 2024 dan voor die gedupeerde mensen? Hoe is het gesteld met het aanpakken van dit probleem in onze stad Maastricht?

Is de gemeente bekend met deze problematiek en wordt erover gecommuniceerd met betrokken inwoners?
Kent de gemeente het advies/verzoek van de VNG met betrekking tot deze problematiek? Wordt dit ook opgevolgd?
Hoe gaat de gemeente vandaag te dag om met dergelijke casussen?
Worden mensen die het betreft, en die een aanvraag tot kwijtschelding kunnen doen, hierover door de gemeente proactief geïnformeerd? Zo ja hoe dan? Zo nee, waarom niet?
Waarom is de inkomensgrens voor de kwijtschelding naar beneden bijgesteld van 120 naar 100 procent van de bijstandsnorm? Dit in het licht van het feit dat alles duurder wordt?
Zijn inwoners die het betreft hierover ook geïnformeerd? Zo ja hoe dan? Zo nee, waarom niet?
Waarom liggen de vermogensgrenzen voor kwijtschelding gemeentelijke belastingen in Maastricht lager dan in andere (Limburgse gemeenten?
Wat kan de gemeente zelf doen aan deze onbedoelde frictie tussen systeemwereld en leefwereld? Zo ja, wat dan? Zo nee, waarom niet?
Het gebeurt wel vaker dat UWV-regelgeving en gemeentelijke regelgeving elkaar bijt. Hoe gaat de gemeente om met casussen waarbij dit het geval is?
Worden betrokken mensen in Maastricht financieel geholpen of gecompenseerd, mochten ze door de boven beschreven problematiek in de problemen komen?

Maastricht, 28 oktober 2024

Schriftelijke vragen over compensatie voor overheidsfouten bestaansminimum.

Geacht college,

In 2023 werd er melding gemaakt van een overheidsfout die duizenden gezinnen in het land getroffen heeft. Door deze fout zijn mensen qua inkomen onder het bestaansminimum terechtgekomen. Gemeenten kunnen actie ondernemen. Echter werd er al snel geconcludeerd dat veel gemeenten deze mensen niet actief opsporen om ze te informeren en de zaak op te lossen c.q. te zorgen voor compensatie. Ook de geboden hulp van de Belastingdienst grijpen lang niet alle gemeenten aan. De compensatie van die gezinnen die in armoede leven door een overheidsfout, verloopt dus uiterst stroef. Gemeenten vinden het ingewikkeld en tijdrovend. De landelijke overheid kan gemeenten helpen door lokale lijsten ter beschikking te stellen van mogelijke gedupeerden, maar lang niet alle gemeenten gaan op dat aanbod in en vragen de lijsten van potentiële slachtoffers aan.

De fout betreft ongeveer 6.400 huishoudens. Zij leven onder het bestaansminimum doordat de regels rond uitkeringen, toeslagen en belastingen elkaar onbedoeld in de weg zitten. Het probleem is al sinds 2016 bekend en maakte de ombudsman er melding van, maar pas begin vorig jaar kondigde het kabinet aan actie te ondernemen, na een artikel in NRC en Kamervragen.

Het probleem ontstaat bij ‘eenverdieners’: stellen van wie één partner eigen inkomen heeft. In dit geval is dat vaak een arbeidsongeschiktheidsuitkering van het UWV. Die uitkering is netto hoog genoeg, maar de gedupeerden krijgen minder toeslagen dan de bedoeling is. Hun bruto-inkomen wordt als gevolg van zeer specifieke belastingregels namelijk veel te hoog, waardoor zij toeslagen moeten terugbetalen. De meeste gedupeerden komen hierdoor honderden euro’s per jaar onder het minimum, sommige meer dan 1.000 euro. Dus toenemende kans op armoede en schulden. 2 Een definitieve oplossing komt op zijn vroegst in 2028. Dan hoopt de belastingdienst automatisch het juiste toeslagenbedrag te kunnen uitkeren aan de gedupeerden.

Tot die tijd moeten gemeenten deze gezinnen opsporen en, ieder jaar opnieuw, hun inkomensgat repareren. De meeste gemeenten zijn daar nog niet of nauwelijks mee begonnen.

Wat is de status in onze stad?

Problematische schulden Ook voormalig minister Carola Schouten (Armoedebeleid, ChristenUnie) riep gemeenten op de lijst alsnog aan te vragen. „Het gaat om mensen die onder het sociaal minimum leven doordat ónze regelingen tegen elkaar inwerken”, zegt ze. „Ze krijgen niet waar ze recht op hebben: dat is al reden genoeg om hen te willen helpen.” Door hun lage inkomen is de kans ook groot dat zij in de schulden komen. „Dus los van het morele punt”, zei Schouten, is het voor gemeenten ook praktischer om gedupeerden zo snel mogelijk te helpen. „Uiteindelijk komen ze toch een keer aan je balie en dan kunnen de problemen groter zijn.” Vanaf 2025 jaar moest de jaarlijkse compensatie makkelijker worden voor gemeenten. Een nieuwe wet zou hen dan de mogelijkheid geven om alle gedupeerden hetzelfde, hoge compensatiebedrag te geven, ongeacht hun werkelijke schade. Dat scheelt ambtenaren veel werk: nu moeten zij voor ieder slachtoffer een complexe berekening maken. Maar er waren tegenvallers. De lijsten van de Belastingdienst zijn minder bruikbaar dan gehoopt. Dat komt doordat ze gebaseerd zijn op voorlopige inkomensgegevens van een vorig jaar. Dat zou niet erg zijn als de groep gedupeerden jarenlang dezelfde blijft. Maar dat is niet zo, blijkt uit nieuwe analyses. In twee jaar tijd is ongeveer een derde tot de helft van de groep vernieuwd. Meer moeite doen dat is slecht nieuws voor gemeenten. Als zij álle slachtoffers willen helpen, hebben ze niet genoeg aan de lijst. De rest zullen zij moeten opsporen. Makkelijk is dat niet want de doelgroep heeft meestal geen idee dat ze in deze situatie zitten en recht hebben op meer.” Het gebeurt daarom vrijwel nooit dat gedupeerden zichzelf komen melden. Gemeenten zouden een communicatie-actie kunnen opzetten. „Maar ook dan is de vraag of mensen zich aangesproken voelen.” Gemeenten kunnen ook maatschappelijke organisaties vragen om alert te zijn op dit probleem. Dat is nuttig, maar de kwestie is zó ingewikkeld: „Je kunt niet van alle maatschappelijk werkers, en zeker niet van vrijwilligers, verwachten dat zij dat helemaal begrijpen en herkennen als ze het tegenkomen.”

Tot de definitieve oplossing in 2028 zal het moeilijk blijven om alle slachtoffers te compenseren.

Wij komen vervolgens tot de volgende vragen. 1. Heeft het college kennisgenomen van het bovenstaande beschreven probleem, de fout in het systeem waardoor inwoners onterecht gekort worden op regelingen? Zo ja, wat werd er in de tussentijd gedaan om het op te lossen voor mogelijke slachtoffers in onze stad? Zo nee, waarom niet? Gaat u dan alsnog en zo spoedig mogelijk actie ondernemen om het probleem in kaart en brengen?