Maastricht

Grote obstakels voor Milieumaatregelen en Gezondheid in Maastricht

Eigen belang gaat blijkbaar boven de gezondheid van onze inwoners en gaat ten koste van het lot van onze dieren- en plantenwereld.

Terugdraaien milieumaatregelen lijkt een patroon
Het is van essentieel belang om te streven naar een gezonde en leefbare stad, waarbij particulieren en ondernemers worden ondersteund bij hun stappen richting verduurzaming en een gezond milieu.

Echter, in de recente geschiedenis van onze stad Maastricht, lijkt het terugdraaien van eerder genomen besluiten rond milieumaatregelen, een vast patroon te worden. Een opvallend voorbeeld hiervan is het afschaffen van de zogenaamde milieuzone. Dat gebeurde helaas onlangs na jaren van vertragingstactieken. Een milieuzone heeft een bewezen effect op schone lucht en had de meest vervuilende auto’s uit onze stad kunnen weren. Dit is dus een gemiste kans.

Maatregelen hebben weinig prioriteit

Ook andere maatregelen om de ernstige luchtverontreiniging in de stad te verminderen worden getraineerd. Het verplichten en promoten van parkeren aan de buitenranden van de stad door bezoekers, ondervind aanzienlijke tegenstand. Die anti-lobby komt voornamelijk vanuit de middenstand. Het autoluw of autovrij maken van delen van de stad is voor sommigen vrijwel onbespreekbaar. Naar ons idee komt die weerstand voort uit eigenbelang en schijnbaar zwaarwegende economische argumenten.

Brommers, scooter, schepen en buitenland

Maastricht heeft nog geen enkele serieuze plannen met betrekking tot ernstig vervuilende brommers en scooters. Wat te denken van de milieu-impact van de scheepsvaart door onze stad en het feit dat het aanpakken van de vervuiling van over de grenzen, geen prioriteit lijkt te hebben. De Maastrichtse elektrische stadlogistiek worstelt en komt na jarenlang proberen niet goed van de grond. De weg naar een gezonde en een duurzamere stad wordt door dit alles ernstig bemoeilijkt

Top van de meest vervuilde steden

We staan in de top van de meest vervuilde steden van het hele land. En als we ons dat realiseren, is het terugdraaien van eerder al genomen milieumaatregelen tot op zijn minst verbazingwekkend te noemen.

Zero-emissie zone op losse schroeven?

Afgelopen periode stond wederom een ‘hot’ milieuthema op de agenda van de Maastrichtse gemeenteraad. Hoewel de invoering van de zogenaamde zero-emissie zone al vastgesteld beleid is, lijken sommigen in de stad vastbesloten om hierop terug te komen. Men werkt toe naar uitstel en liever nog volledige afschaffing. De anti-lobby plaatst economische belangen boven het welzijn van huidige en toekomstige generaties.

Men sprak erover tijdens een stadronde. De groep tegenstanders van de zero-emissiezone, maakte haar tegenstandpunten ‘luidkeels’ kenbaar en krijgt mogelijk strakjes weer steun hierbij van de coalitie. Zoals dat ook een tijdje geleden gebeurde bij het verlenen van vrijstellingen aan de marktkooplui. Zij kregen volop media-aandacht vanwege hun protesten notabene met de inzet van dieseltractoren en het nodige lobbywerk. De marktkooplui kregen ten slotte hun zin.

Grote oncontroleerbare lappendeken aarna was het slechts wachten op andere groepen middenstanders die de besluiten van de gemeenteraad ook voor hun activiteiten liever teruggedraaid zien. Zelfs onze ‘Maastrichtse’ staatsecretaris Vivian Heijnen, waarschuwt voor het ontstaan van een grote lappendeken aan uitzonderingen en afschaffingen en steunt dit zeker niet. We zijn benieuwd of ons gemeentebestuur zich iets aan dit advies gelegen laat liggen.

Ongehoorde zorgen voor de toekomst
Bij dit alles wordt een groot deel van onze andere inwoners nauwelijks gehoord. Hun noodkreten worden al jarenlang genegeerd en niet meegewogen. Dat geldt ook voor tal van organisaties zoals o.a. milieudefensie, Maastricht for climat, buurtnetwerken, de fietsersbond e.d. Zij hebben herhaaldelijk de noodklok geluid en hun zorgen daarbij steeds ruimschoots onderbouwd met onderzoeken en feiten. Al deze betrokken mensen hebben volledig gelijk als ze ons allen wijzen op veel grotere problemen in de stad dan het wel of niet ‘haalbaarheid en betaalbaarheid’ zijn van milieumaatregelen. Want deze problematiek alleen vanuit kostenoogpunt te bekijken, is echt te snel door de bocht.

Milieuvervuiling en gezondheid
Het meest urgente probleem van milieuvervuiling is de enorme bedreiging van onze gezondheid, maar schijnbaar speelt geen rol speelt in het discours van de tegenstanders. Ze laten bij al hun argumenten, zienswijzen en inspraakbijdrages, evidente gezondheidsaspecten gewoonweg buiten beschouwing. Het feit dat luchtverontreiniging mensen ziek maakt en zelfs vroegtijdige sterfgevallen veroorzaakt, wordt dus glashard genegeerd of zelfs te ontkent.

Welzijn van onze kinderen Er zijn gelukkig ook steeds meer andere groepen mensen. Die mensen zijn minder bezorgd zijn over hun eigen portemonnee dan over de bedreiging van een gezamenlijke gezonde toekomst. Zij hebben namelijk wel oog voor de langere termijn, de leefbaarheid in onze stad en vooral voor het welzijn van onze kinderen, andere kwetsbare stadgenoten en wat te denken van de bedreiging van de dier- en plantenwereld.

In tegenspraak met het Schone Lucht Akkoord?
Hoe ironisch is het in dit kader van dit alles, dat gemeente Maastricht het zogenaamde schone luchtakkoord mede heeft ondertekend en op papier uitdraagt, maar zich er zelf niet echt veel aan gelegen laat. Maar dan wel weer een expositie door de stad laat reizen die kinderen bewust wil maken van wat luchtvervuiling betekent en hen leert hoe ze hier zelf iets aan kunnen doen. Dat staat toch in schril contrast met een bestuur dat zelf maatregelen afschaft of uitstelt. Iets wat haaks staat op intenties van het genoemde SL-akkoord. Men gaat in sommige gevallen nog verder door niet alleen deze intenties te negeren, maar zelfs besluiten te nemen tegen gezondheidsadviezen van officiële instanties in. Dit was onlangs aan de hand bij het vergunnen van de bouw van een verzorgingshuis voor kwetsbare en gevoelige groep mensen op een plek die door de GGD negatief werd geadviseerd.

Ten slotte: Grote uitdagingen samen aanpakken
Er zijn veel en ook zeer steekhoudende argumenten te noemen om milieumaatregelen in onze stad te intensiveren en versnelt in te voeren, dan om ze successievelijk te stoppen of nog jarenlang uit te stellen. Laten we dat dan ook snel en voortvarend aanpakken.

Hierin speelt ook de landelijke overheid een cruciale rol. Zij moet mensen en bedrijven helpen het goede te doen. Dat kan in de vorm van subsidies, compensatie of gunstige leningen zoals dat ook gebeurt bij bijvoorbeeld warmtepompen, elektrische auto’s, batterijen of zonnepanelen. Het is essentieel om een manier te vinden waarbij de gezamenlijke zorgen van alle inwoners van onze stad, de boventoon voeren in plaats van de tegengestelde belangen. Zo kunnen we samenwerken aan een gezonde en leefbare toekomst. Een toekomst die naar ons idee, ook economisch gezien de grootste kansen oplevert.  En laten we het vooral vanuit een breed en door iedereen gedragen perspectief doen. Laten we solidair zijn! Alleen samen kunnen we deze grote uitdagingen aanpakken en oplossen.

Jack van Gelooven

Fractievoorzitter SP Maastricht