Maastricht

Betoog SP Jack van Gelooven Raadsvergadering 27 mei 2025

Geacht college en collega’s,

Op 1 mei 2025 ontvingen we het rapport ‘Armoede en ongelijkheid in Maastricht’. Waarvoor dank aan de Rekenkamer.

Armoede is een belangrijk thema en een hardnekkig probleem. En het is niet eigen schuld dikke bult! Dat mag in de tussentijd toch wel duidelijk zijn. Denk aan het toeslagen schandaal, denk ook aan de bijna criminele schuldenindustrie, maar ook aan de steeds maar ordinair stijgende prijzen van dagelijkse boodschappen en energie.

De enige mensen die vrijwillig in armoede willen leven zijn die rijke paar mensen die voor een tv-programma wel een weekje willen ruilen met een arm gezin.

De eerste wethouder sociaal die ik persoonlijk meemaakte, zei op enig moment dat Maastricht best ruimhartig was en dat het ook wel wat minder kon op het gebied van armoede aanpak. Maastricht is altijd nogal ‘bezuinigjes en streng’ gebleken.

De resultaten van het wél gevoerde beleid zijn ook niet om over naar huis te schrijven de ‘sjariteit en barmhartigheid’ wordt graag aan de maatschappelijke partners en persoonlijke initiatieven overgelaten. Dat komt uit het hart, maar slechts druppels op de gloeiende plaat, tijdelijke oplossingen en pleisters. Het rekenkamerrapport bevestigt dat beeld en legt bovendien enkele stevige pijnpunten bloot in de gemeentelijke aanpak.

De heer van Est van 50plus omschreef het heel beeldend. “Het rapport is een slag in het gezicht van het college”. Geen visie, weinig regie, geen duidelijke doelen, geen inzicht in de resultaten van beleid, onvoldoende bereik qua communicatie etc. En vooral de reflex van het bezuinigen in plaats van in brede context te willen investeren, is het paard achter de wagen spannen. Tijd voor ander politieke keuzes.

Het college onderschrijft vrijwel alle de aanbevelingen van het adviesbureau. Je zou zeggen dan is het is een hamerstuk. Voor veel andere partijen lijkt dat ook zo te zijn. We weten echter ook dat aanbevelingen uit rapporten vaak alsnog niet worden nagekomen.

Daarom toch een paar woorden vandaag. Afgelopen decennia heeft Maastricht te maken met toenemende ongelijkheid en een groeiende kloof tussen arm en rijk en hardnekkige (kinder-)armoede met alle ellende die daaruit voortkomt.

MVV staat bijna helemaal onderaan de ranglijst, maar met wat betreft armoede staan we helaas in de top van Nederland ook en vooral wat betreft segregatie en tweedeling. Het huidige bestaansminimum is vaak ontoereikend, steeds vaker ook voor werkende mensen. Daar kan een technisch foefje zoals de nieuwe NIBUD NORM niks aan veranderen. We kijken als SP niet alleen naar mensen in de bijstand of met schulden, maar ook naar bestaanszekerheid. De solidariteit neemt af. De sterkste schouders dragen te weinig lasten.

Dus we moeten lokaal alles aangrijpen om armoede te voorkomen en structureel te bestrijden.

Armoedebeleid vraagt om nabijheid, laagdrempelige toegang en actieve ondersteuning. Daarom moet de gemeente wat de SP betreft opnieuw investeren in goede voorzieningen in de wijken.

Het is pijnlijk om te zien dat ondanks de goede bedoelingen, de gemeente door haar eigen afstandelijkheid en gebrek aan actieve sturing kansen mist om die kwetsbare inwoners echt vooruit te helpen. En vooruithelpen daar blijft de SP voor strijden.

Kortom, het Rekenkamerrapport biedt genoeg stof tot nadenken. Genoeg input om te komen tot een goed kader armoedebeleid en dito uitvoeringsplan.

Beste college en betrokken ambtenaren: U bent nu AANzet! En inwoners van Maastricht, u kunt in elk geval rekenen op de SP!