Maastricht

De SP fractie stelde kritische vragen, maar het mocht nog niet baten.

Meer dan 40 jaren lang bood Hartelstein perspectief aan anderen en wat voor perspectief biedt de gemeente nu aan Hartelstein?

De geschiedenis van woon- en werkgemeenschap Hartelstein is er een van samenwerken en samenleven, vanuit een enorme betrokkenheid voor het wel en wee van mensen. Mensen in de penarie, die vaak leven aan de randen van de maatschappij. Voor al die mensen, die om vele verschillende redenen, het even niet meer trekken en het spoor bijster zijn, staat de deur altijd wagenwijd open. Terwijl de reguliere hulpinstanties het niet voor elkaar krijgen, vinden hier mensen onderdak, een eigen plekje, rust, maar ook nieuwe structuur en vaak een nieuwe ‘familie’. Iedereen, op zijn of haar eigen tempo, werkt er aan een betere toekomst. Men moet wel zelf gemotiveerd zijn en willen aanpakken. Sommigen blijven er langer, anderen vertrekken wat sneller vanuit dit warme nest om weer op eigen benen de wijde wereld in gaan. Veilig en liefst schuldenvrij kunnen terugkeren in de maatschappij, daar doet iedereen het voor.

De woon-werkgemeenschap heeft het lange tijd gerooid met geen of weinig subsidies, maar de buitenwereld verandert. Eisen en voorwaarden worden anders en vaak strenger. De wetgeving verwacht en eist veel van partijen die zich in dit werkveld bewegen. Denk aan de Wet maatschappelijke ondersteuning. Of denk aan de instroom van bepaalde GGZ-doelgroepen vanuit de AWBZ/WIZ en de Participatiewet. Kortom, de opvang van mensen, het bieden van onderdak en de begeleiding van mensen in moeilijke situaties vergt capaciteit, deskundigheid en uiteraard voldoende financiële middelen.

De SP ziet in Hartelstein een organisatie die ruim 40 jaar alles uit de kast haalt om te voldoen aan de eisen die in dit geval de gemeente Maastricht de afgelopen jaren heeft gesteld. Men tekende in 2017 een zogenaamde Dienstverleningsovereenkomst (DVO) om zo in aanmerking te komen voor meer budget om te groeien naar een professionelere organisatie. Aan tal van binnen deze DVO gestelde voorwaarden werd in sindsdien voldaan, hetgeen uiteraard ook financiële consequenties met zich meebracht.

Na een al dan niet terecht meningsverschil tussen Hartelstein en de gemeente heeft de gemeente uiteindelijk de onderlinge DVO zelf niet ondertekend en Hartelstein ook niet gecompenseerd voor de al gemaakte kosten. Door het stroperige en complexe proces waar Hartelstein terecht kwam en de op dat moment ervaren uitzichtloosheid, schreef het bestuur een brief aan de gemeente waarin men in feite meer een noodkreet wilde laten horen dan definitief de verder samenwerking op te geven.

Opgeven en al die mensen die een plek vinden in Hartelstein in de steek te laten wil het bestuur helemaal niet. Vroeger niet, nu niet en later niet. Hartelstein doet er ook vandaag nog, binnen de huidige mogelijkheden, alles aan om te vernieuwen en te verbeteren. De opvang moet professioneler en men wil daar met alle plezier aan voldoen, maar heeft daar ondersteuning bij nodig. De afgelopen jaren zijn er op een aantal momenten subsidies verstrekt, maar de toekenning werd blijkbaar steeds lastiger en ingewikkelder. Die subsidies waren niet duurzaam en gericht op een langere termijn. Bovendien werden er dermate hoge eisen gesteld dat alleen via meer substantiële bedragen daar een mouw aan kan worden gepast. Een beoogde samenwerking met het Leger des Heils stierf een voortijdige dood.

Er is naar onze mening een behoorlijk verwarrende situatie geschapen, waarbij onderlinge tegenstellingen, frustraties en ook meer persoonlijke conflicten, het zicht op een constructieve oplossing aardig hebben verstoord. Met een dreiging van sluiting en faillissement in het verschiet zoekt een aantal van de huidige bewoners terecht hun recht op wonen bij de rechter.

Dat is allemaal meer dan spijtig. Zeker omdat Hartelstein in principe de potentie heeft om zowel een plek te zijn voor de nodige fysieke dag- en nacht opvang, maar ook een verblijfplek voor dak- en thuislozen en voor dagbesteding. Dat zijn opvangmogelijkheden waar de samenleving, waar Maastricht een grote behoefte aan heeft. De hoeve kan een mooie basis zijn voor persoonlijke ontwikkeling en begeleiding van mensen met verslaving- en/of psychosociale issues. Er werden de afgelopen jaren door de betrokken partijen een aantal lijnen uitgezet.

Ondanks de corona en de grote watersnood waarbij de hele hoeve werd overspoeld, gelooft Hartelstein in die toekomst en zij wil verder. Maar daar hebben het bestuur, de vrijwilligers en de bewoners/cliënten echt de hulp van de gemeente Maastricht voor nodig in de vorm van een adequate financiering van de gemeente conform de geldende tarieven, zoals die ook bij andere organisaties worden gehanteerd. De werk- en woongemeenschap kan het niet uit eigen middelen betalen. De grote vraag die Hartelstein zich stelt is of de gemeente zich daarvoor wil inzetten of dat Hartelstein al definitief is afgeschreven.