Maastricht

‘De voorzitter van de SP-kandidatencommissie vroeg of ik wilde solliciteren. Ze zochten een aanvallend iemand.’

Gerrie Elfrink 

Gerrie Elfrink zit al meer dan twintig jaar voor de SP in de Arnhemse politiek. Hij was wethouder en is nu raadslid. En al die tijd een lastpak. Maar Elfrink dreigt Arnhem te verruilen voor Brussel. ‘Word ik daar wel de lastpak.’

GroenLinks in Arnhem kan niet wachten tot SP-fractievoorzitter in de Arnhemse gemeenteraad Gerrie Elfrink (50) de pleiterik maakt. ‘De fractievoorzitter van GroenLinks zei tegen mij dat hij op 6 juni op mij gaat stemmen. “Zo blij ben ik als je hier weg bent”, zei hij tijdens een raadsvergadering. Als de PvdA dat stemadvies volgt, en dat doen ze altijd, dan komen we een heel eind’, lacht de lijstaanvoerder van de SP bij de aanstaande Europese verkiezingen. Wie weet hebben ze geluk. De SP had de laatste vijf jaar geen vertegenwoordiger in het Europees Parlement, maar de opiniepeilers voorspellen dat ze nu één van de 31 Nederlandse zetels krijgt.

Geuzennaam

Daarmee zou Arnhem een lastpak armer zijn en Brussel er één rijker. Lastpak is zo’n beetje Gerrie Elfrinks middle name. De SP-voorman in Arnhem zelf: ‘Ik vind het een geuzennaam. Ik ben er trots op, want de politici die liever niet al te veel gecontroleerd worden zeggen dat over mij. Het is een teken dat ik mijn werk als volksvertegenwoordiger goed doe. Wat dat betreft zou de gemeenteraad wel wat meer lastpakken kunnen gebruiken.’

Bokito

Elfrink is alweer zes jaar fractievoorzitter van de SP (de partij heeft twee raadszetels). Daarvoor was hij van 2010 tot 2018 wethouder in Arnhem. Roerige tijden met twee zichtbare bestuurders: Martijn Leisink van D66 en Gerrie Elfrink van de SP. Bestuurskundige Paul Frissen schreef in 2017 een kritisch rapport over de bestuurscultuur in die tijd. Frissen heeft het in Patronen van politiek over ‘bokitogedrag’. Elfrink: ‘Politici en de media zijn het gaan gebruiken, maar Frissen heeft mij nooit een bokito genoemd. Iedereen mocht bij hem komen praten, namen werden weggehaald en spuien maar. En toen was het: deze drek smeren we op Martijn en Gerrie. Maar niemand gaf thuis als om voorbeelden werd gevraagd.’ Leisink vertrok na de verkiezingen in 2018 naar het Stedelijk Gymnasium in Nijmegen om er wiskunde te geven en Elfrink keerde terug in de gemeenteraad. Twee jaar later werd Elfrink penningmeester van ‘s lands ‘rijkste partij’. ‘Het geld zit vooral in stenen’.

Aanpak grootkapitaal

Nu wil dus naar Brussel toe. Waar ‘alles gebeurt wat niets te maken heeft met volksvertegenwoordiging’ en waar het grootkapitaal victorie kraait. Wat bezielt hem om één van de 720 Europarlementariërs te willen worden? Elfrink: ‘Ik heb nooit de ambitie gehad om naar Brussel te gaan, maar tegelijk: ik heb ook nooit de ambitie gehad om raadslid te worden. De voorzitter van de kandidatencommissie vroeg of ik wilde solliciteren. Ze zochten een aanvallend iemand, iemand die in duidelijke taal op kan komen voor de werkende klasse en die zich niet laat inpakken. Iemand die zich ook laat horen. Ik dacht: ik snap dat jullie bij mij zijn uitgekomen en een beroep op me doen. Als jij mijn leven overziet, dan is die opdracht mij op het lijf geschreven. Ik ga er niet permanent op kamers wonen – pied-à-terre vind ik zo aanstellerig – maar het is wel nodig om in Brussel een tegengeluid te laten horen. Word ik daar wel de lastpak.’

Uitbuiting

Een van de zaken waar hij zich in gaat vastbijten: de uitbuiting van (buitenlandse) werknemers. Elfrink heeft een reputatie hoog te houden. Een paar jaar geleden ging hij undercover om het uitmelken van Polen in het Westland bloot te leggen. Nu is hij bezig met de transportsector. Elfrink: ‘In Nederlandse vrachtwagens met Poolse en Hongaarse kentekens zitten geen Poolse of Hongaarse chauffeurs. Ze komen uit Tadzjikistan en Wit-Rusland, en verdienen de helft van de Polen en de Hongaren. Je mag geen chauffeurs van buiten de EU aannemen. Ze rijden voor 800 euro twee maanden door Europa. Geen voorzieningen, helemaal niets. Het vrije verkeer, waarover Brussel zo juicht, wordt gebruikt om mensen uit Oost-Europa en daarbuiten te misbruiken en het beroep van chauffeur in Nederland uit te hollen. Uitbuiting en de gevaren op de weg in Europa lijken mij een onderwerp waarmee ik in Brussel deining kan veroorzaken en kan bijdragen aan een verandering. Als je er niet in gelooft dat je iets kunt betekenen, dan heb je niets in de politiek te zoeken – niet in Arnhem en niet in Brussel.